Çok Dilli Çocuk Yetiştirmek

Baba Oluyorum

Neden bilingual çocuk

Ben psikolog değilim ancak yurtdışında yaşayan bir aile olarak mecburen çocuğumuz iki dil ile yetişecekti. Okulda Almanca ile büyüyecek olan çocuğumuzla evde Türkçe konuşacaktık. Psikolog eşimle aldığımız ortak karar neticesinde, bir dil daha ekleyip benim İngilizce konuşmama karar verdik. Bu yazımda da, çok (üç) dilli çocuk yetiştirmek üzerine edindiğimiz tecrübeleri paylaşmak istiyorum.

Her şeyden önce, tabi ki anadilim İngilizce değil ve ‘Advanced’ seviyesi bir İngilizceye sahibim. Yaptığım araştırmalar neticesinde, her ne kadar anadilimiz olmasa da yabancı bir dilde iletişim kuracağımız çocukların bilingual olarak büyüyebileceklerini öğrendim. Belki büyük bir karardı ancak eşimle birlikte denemeye karar verdik. Planımız doğrultusunda doğduğu günden itibaren çocuğumuzla ben İngilizce, eşim Türkçe konuşacaktı. Okul vakti geldiğinde de zaten Almanca’ya hakim olarak büyüyecekti.

Bu kararımızın sebebi, büyüdüğü zaman İngilizce öğrenmekle vakit kaybetmesini istemeyişimizdi ve belki bu enerjiyle başka bir dil daha öğrenebilirdi.

Bir dil bir ebeveyn

Bence burası bizim için kilit noktası. Bu sebeple anne babanın kendi arasında seçim yapması gerek. Bizim ailede, ben baba olarak İngilizce ve annesi de Türkçe konuşacaktı. Tabi bu benim için evladımla kendi dilimde konuşamamak anlamına geliyordu ama yabancı dilde iletişime de çabuk alıştım doğrusu. İtiraf etmeliyim ‘babacım’ gibi kelimeleri arada kullanıyorum:)

Yaptığımız araştırmalarda, başka yolların da olduğunu gördük. Mesela sadece evde İngilizce ve dışarda Türkçe konuşmak gibi. Veya sadece hafta sonları tamamen İngilizce ve hafta içi tamamen Türkçe konuşmak gibi. Bizim seçtiğimiz yol yukarıda belirttiğim gibi bir dil bir ebeveyn oldu ve sonuçtan memnunuz.

Geç konuşmasına hazırlanın

Her şeyden önce çocuğunuza ve kendinize güvenin. Kendinizi mahalle baskısına da hazırlayın:) ‘Bu çocuk neden konuşmadı?‘ veya ‘Falancanın kızı masal anlatıyor bizimki hala mama diyor.‘ gibi lafları çok duyacaksınız. Biz bu laflara kulaklarımızı tıkadık. Çocuğumuzun geç konuşacağını da bilerek bu işe girdik ve öyle de oldu. Geç oldu ama sonuç bizim için şu anlık memnun edici:)

Çok dilli çocuk yetiştirmek zaten kolay değil bir de bu çevre baskısına stres yaparsanız hedeften sapabilirsiniz. Siz sonuca odaklanın ve çocuğunuz için faydalı bir iş yaptığınızı hiç unutmayın.

Çok kullanılan kolay kelimeler

İlk zamanlarda konuşurken çok kullandığımız kelimelere ağırlık vererek konuşmaya gayret ettim. Örneğin arabalara ilgisini keşfettiğim günden itibaren gidiş yolum netleşmişti. Artık arabalar üzerine konular bulacaktım ve bu şekilde kelimeleri arttıracaktım. Nitekim ilk konuştuğu kelime de ‘car’ oldu:) Daha sonrasında renkleri de eklemek için ‘red car’ gibi kullanımları yoğunlaştırdım. Bu arada tabi ki sürekli yetebildiğim kadar İngilizce konuşuyordum ancak her kırmızı araba gördüğümde mutlaka ‘aaa look, there is a red car.’ şeklinde beyninde yer etmesini amaçlıyordum. Böylece hem yoğun kullandığım kelimeleri söylüyor hem de İngilizce konuşulanı anlamasını ilerletiyordum.

Sürekli düzeltmek

Özellikle kreşe başladıktan sonra Almancanın da eklenmesi ile birlikte, bir cümlede Almanca ve İngilizce veya üç dili birden kullandığı oluyordu. Mesela ‘Water’ veya ‘Wasser’ demek zor olduğundan benimle İngilizce konuşurken ‘Water’ yerine ‘Su’ diyordu ve ben de üşenmeden düzeltiyordum. ‘I want su.’ gibi cümleler duyarsanız doğrusunu söyletmeniz gerekir.

Aksan sorunu

Bu konu bizi başlamadan önce çok düşündürmüştü. Ya iyi bir aksan veremezsek ya işe yaramazsa diye. Ancak daha önce de okuduklarımı bizzat test ettik ve onaylıyoruz. Mükemmel bir aksana bizce gerek yok. Dil hakimiyetiniz belli bir seviyede ise işe yarayacaktır.

Özellikle imkanınız varsa o dili konuşan insanlarla iletişime geçirmeniz de faydalı olacaktır.

Kendinizi geliştirin

Bu olay benim de dilimi geliştirmem için beni motive etti. Yani bir dönem sözlük karıştırdığımı hatırlıyorum çünkü günlük bazı kelimelere ben de hakim değildim. Bu arada bebeklik zamanlarında zaten çok tepki veremedikleri için siz ilk bir yıl içinde kelime dağarcığını zaten yeterli seviyeye getiriyorsunuz.

Masallar ve hikayeler

Özellikle iki yaş civarındayken yatmadan önce mutlaka bir masal veya kitap okumayı alışkanlık haline getirin. Biz de buna gayret ettik. Bazen benim İngilizce olarak bazen de eşimin Türkçe olarak anlattığımız masallar ve okuduğumuz kitaplarla becerilerini geliştirmeye çalıştık.

Yabancı dilde çizgi film ve şarkılar

Belki çocuğa İngilizce konuşan bir dadı tutacak imkanımız olsaydı bu yola ihtiyaç duymayacaktık. Çünkü biz aslında çizgi film ve türevlerini seyrettirmiyoruz. Özellikle eşim bu konuda epey katı. Ancak belli bir yaştan sonra tek bir çizgi film seçerek (içinde savaş, vahşet ve bizce saçmalık olmayanlardan birini seçtik) arada sırada İngilizce olarak izletmeye başladık. Böylece anadilde bir teleffuz duyacaktı. Tabi alışkanlık haline getirmesinden sakınmak gerek bence o sebeple de seyrederken tek bırakmadık. Ben de onunla seyrettim ve ona sorular sordum. Mesela ‘Who is this guy with red vest?’ gibi sorularla onu konuşmaya zorladım.

Ayrıca yabancı şarkılar da işi kolaylaştırıyor ve çocuğun kalıplarla öğrenmesini hızlandırıyor. Linkteki gibi kolay çocuk şarkıları öğrenebilir veya benim gibi kendi İngilizceniz ile şarkılar uydurabilirsiniz. Her durumda müzik dil öğrenmeyi yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da hızlandırıyor.

Son olarak

Son olarak eşim Psikolog olsa da ben bu konunun uzmanı değilim. Ancak çocuk yetiştirmek hususunda herkesin bir yolu olduğunu ve bu yolların doğru veya yanlış diye sınıflandırılamayacak olduğunu düşünenlerdenim. Bu sebeple bu karar düşünerek ve tartarak verin ama verdikten sonra da başlayın ve vazgeçmeyin derim.

Bu konuyu araştırırken hem destekleyen hem de köstekleyen çok şey okuduk ancak sonuçta kalbimizin sesini dinledik. Aldığımız karardan da şaşmadık:)

Bu kararın ailede, anne ve babanın ortak kararı olması gerektiğini unutmayın…

Babalık tecrübelerimi paylaştığım diğer tecrübelerime linkten ulaşabilirsin.

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*